آموزه های شیعه

چکیده

ایمان فرایندی است که از مقدمات و بسترهای زمینه ساز شروع می شود و در نقطه ای به عزم ایمان منجر می شود و از آن پس شدت می گیرد. از آن رو که تبیین فرایند ایمان در قرآن از بایسته های قرآن پژوهان و دین شناسان است، در این مقاله تلاش شده است بسترهای ایمان ساز و نقش آنها بررسی شود. بدین منظور، با دقت تمام، آیات قرآن بررسی شد و هرچه در بیان قرآن به عنوان مقدمه ایمان برای مؤمنان ذکر شده بود، جمع آوری گردید. این مقدمات پس در چهار دسته زمینه های اخلاقی، معرفتی، ایمانی و کرداری جای گرفت. مطابق یافته

 چکیده

شفقت از موضوعات مهم در حوزه تربیتی، شامل مهارت‌ها و ویژگی‌هایی است که نقش مهمی در روابط فردی و اجتماعی بر پایه مهربانی، و توجه به نیاز و مشکلات افراد دارد و موجب همبستگی و مسئولیت‌پذیری افراد جامعه می‌شود. هرچند در عصر حاضر نقش شفقت به عنوان الگوی تربیتی مؤثر در جامعه، مغفول مانده است، ولی قرآن و روایات به عنوان منابع هدایت و تربیت انسان به آن پرداخته‌اند. نوشتار پیش رو، با روش توصیفی‌ـ تحلیلی به بررسی مفهوم شفقت و آثار تربیتی آن از دیدگاه قرآن و روایات می‌پردازد تا ویژگی و

چکیده

مسئلة شأن اخلاقی، از مباحث مهم فلسفة اخلاق است. با وجود اختلاف در جوانب گوناگون این مسئله، همة صاحب نظران بر این امر متفق اند که انسانْ واجد شأن اخلاقی است. مسئلة اصلی در این پژوهش، این است که با پذیرش تشکیکی بودن شأن اخلاقی، ایمان چه نقشی در تعیین سطح و درجة شأن اخلاقی انسان دارد. بنا بر آموزه های اسلامی، ایمان در تعیین مرتبة وجودی انسان نقش اساسی ایفا می کند. کسی که منکر خدا یا رسول یا قیامت است، از دیدگاه اسلام در مراتب نازلة وجودی قرار دارد. ایمانْ خود امری مشکک است که شدت و ضعف می

 چکیده

به نظرمی‌رسد کارکردهای تربیتی زیارت‌نامة‌های معصومان، می‌تواند زائران را به افزایش غنای بینشی، گرایشی و کُنشی در مسیر عبودیّت الهی، رهنمون نمایند. از جمله زیارتنامه‌های مأثور که فرازهای آن، موجب درونی‌سازی مفاهیم تربیتی می‌شود، زیارت‌نامه حضرت زهرا(س) است که محور محتوای آن، بر لزوم تبعیت از آن حضرت دلالت دارد. پژوهش حاضر که با روش توصیفی- تحلیلی سامان یافته، درصدد است بر اساس تحلیل فرازهای زیارت‌نامة مأثور حضرت زهرا (س) به این سئوالات پاسخ دهد: چه آموزه‌های تربیتی ناظر به شرایط

چکیده

شیخ مفید در میان متکلمان امامیه، جایگاه ویژه و ممتازی دارد و بی تردید تحلیل و تبیین او از آموزه های اعتقادی، نقشی تأثیرگزار در تحلیل تاریخ فکر امامیه خواهد داشت. ارادة خدا و ماهیت آن، از جمله آموزه هایی است که شیخ مفید پیرامون آن رساله ای مستقل تحریر کرده است و برخی شاگردانش همچون کراجکی، تبیین و تحلیل او را پرورانده اند. خط فکری شیخ مفید، اگرچه همانند تمامی متکلمان عدلیه اراده را حادث می داند، ولی ازیک سو بر اساس روش شناسی ای که در کلام ورزی خویش بدان التزام دارد، و از سویی دیگر بر

 چکیده

نهج البلاغه و معارف بلند آن ساحتی اخلاقی و تربیتی دارد و تمام گفتار امام علی ع در صحنه های مختلف بر محوریت اخلاق و تعقل استوار است. امام ع، در تمام عرصه های زندگی همواره به انجام تکلیف و اجرای حق و عدالت، توجه داشتند و هیچگاه برای رسیدن به اهداف متعالی از ابزار و روش های غیر دینی و غیر اخلاقی استفاده نکردند. مکتب وظیفه گرای اخلاقی، از جمله نظریات اخلاق هنجاری است که به ویژگی های خاصی از خود عمل و انجام تکلیف، بدون توجه به نتایج آن اهمیت می دهد. با بررسی در متن نهج البلاغه،

 چکیده

«فرزندخواندگی» یک حکم امضایی است که طی آن، زوجین، سرپرستی شخصی را که فرزند طبیعی آنها به شمار نمی رود، به عهده می گیرند. فرزندخواندگی نوعی قرابت صرفاً حقوقی و نه طبیعی است که در ذیل آن، قانون، یک رابطه ی مصنوعی پدر ـ فرزندی و مادر ـ فرزندی بین دو نفر ایجاد می کند. این رابطه، با وجود آثار مثبت تربیتی، اگر به درستی و در چارچوب شرع صورت نگیرد، چالش هایی فقهی؛ مانند حرمت ناشی از عدم قرابت نسبی و سببی و عدم برقراری نفقه و رابطه ارث بری بین فرزندخوانده و فرزندپذیر را به همراه خواهد

 چکیده

چکیده: مقاله حاضر با عنوان «الگوی تربیت فرزند لقمان حکیم درقرآن» با هدف کشف الگوی مورد استفاده حضرت لقمان در تربیت فرزندش با استفاده از تفسیر و تحلیل آیات سوره لقمان و با روش تحلیل محتوا و استنباطی به بررسی این موضوع پرداخته است. نتایج نشان می دهد که الگوی تربیتی لقمان حکیم از سه عنصر اصلی محتوا، اصول و روشهای تربیت تشکیل شده است. در قسمت محتوا، سه محور اساسی آموزه های های اعتقادی، آموزه های عبادی و آموزه های اخلاقی مورد توجه بوده است. در بخش اصول تربیتی از شش اصل «اقناع متربی»،

 چکیده

در نظام تربیتی قرآن، اعمال انسان با واژه های متعددی توصیف و ارزیابی شده است. مفهوم «عمل صالح» یکی از مهم ترین و پرکاربردترین مفاهیم قرآنی است که اشاره به کیفیتی متعالی از عمل انسانی در مقایسه با سایر اعمال نیک دارد. هرچند واژه های توصیف کننده اعمال نیک در قرآن کریم مشابهت هایی با یکدیگر دارند، اما هر یک دارای مفهومی منحصر به فرد و متمایز نیز هست. از این رو، هدف این مقاله کاوش در معنای «عمل صالح» بر اساس نظریه «انسان عامل» و با تأکید بر ابعاد اجتماعی عمل و بیان وجوه تمایز آن با

 چکیده

زمینه: انسان برای برطرف کردن نیازهای زندگی خود به تعامل وارتباط با دیگران وابسته است، اما با درنگی کوتاه متوجه می شویم در روابط بین افراد نابسامانی ها و نابهنجارهایی وجود دارد که به سردی روابط منجر می شود. مجموعه عواملی کهباعث اختلال در روابط می شود را سد های ارتباطی می نامند. هدف نوشته ی پیش رو، یافتن راهکارهای بر طرف کردن موانع ارتباطات انسانی با تامل در آموزه های دینی است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، با رویکرد قرآنی- روایی است که پس از طرح نکات مقدماتی و بیان موانع ارتباطی، با