احادیث کلامی

چکیده
کسانی که درباره دین زرتشت پژوهش می‌کنند، قاعدتاً با این پرسش مواجه شده‌اند که به باور زرتشتیان، «آیا جهان و انسان، یک آفریدگار دارد یا دو آفریدگار: یکی خالق خوبی‌ها و دیگری خالق بدی‌ها؟». اندیشمندان معاصر زرتشتی، «توحید» را باور بنیادین خویش می‌شمرند و مؤکّدا «ثنویت» را رد می‌کنند؛ اما با مراجعه به منابع زرتشتی، با تفکیک بین گات‌ها و غیرگات‌ها، عبارات گوناگونی در این باره به چشم می‌خورَد که برخی از آنها با «توحید» سازگار است و برخی با «ثنویت». اندیشمندان زرتشتی دربارهٔ این مضامینی که با

بسم الله الرحمن الرحیم

کلمه شیعه به معنای پیرو، تابع و مطیع است.

این کلمه در قرآن نیز بکار رفته است، خداوند متعال فرمود:

«و ان من شیعته لابراهیم ». (1) منجمله از شیعیان حضرت نوح، ابراهیم است.

به گفته استاد محمد رضا حکیمی در کتاب ارزشمند حماسه غدیر این نام را خود پیامبر به شیعه داد و اصولا اطلاق کلمه شیعه در تاریخ اسلام بر پیروان و دوستان علی ابن ابی طالب نخستین بار به وسیله خود پیامبر اکرم صورت گرفته است، یعنی در زمان حیات پیامبر و پیش از پدید آمدن هر جماعت و فرقه ای. (2).

قال الله

چکیده
در دوران رسالت پیامبر (ص)، اندیشه‌های فکری و کلامی، مسلمانان را با مشکل چندانی مواجه نمی‌کرد، اما با رحلت ایشان و در پی تحولات سیاسی و اجتماعی گسترده‌ای که جامعه اسلامی به خود دید، مسائل عقیدتی گاه نه به عنوان باور شخصی مسلمان، بلکه نماد جریانی انشعاب‌یافته از امت یکپارچه اسلامی به شمار می‌آمد. در این میان، امام علی (ع) گو اینکه از حکومت کنار گذاشته شد و عرصه برای ایشان تنگ آمد، اما چون حکومت فقط یکی از شئون امامت است، در دوران عزلت، به قدر میسور، اندیشه‌های صحیح کلامی را تبیین کرد و

مفهوم عدالت
هر یک از مکاتب فکری و اعتقادی با توجّه به جهان بینی خاصّی که دارند برای عدالت مفهوم و معنای ویژه ای ذکر می کنند. در دیدگاه اسلام مفهوم عدالت گستره ای وسیع دارد از بررسی مجموعه سخنان حضرت علی علیه السلام حداقل برای عدالت سه مفهوم برداشت می شود: عدالت گاهی در سخنان علی علیه السلام به معنای مساوات و رفع تبعیض، و گاه به معنی رعایت حقوق به کار رفته است. در بخشی دیگر از روایاتْ آن حضرت عدالت را در معنای وضع بایسته و رعایت شایستگی ها به کار برده اند. استاد مطهری با توجّه به این روایات در

چکیده
مفسران شیعه و سنی درباره مقصود از آیه «فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ ...» در آیه54 سوره مائده، دیدگاه‌های مختلفی مطرح کرده‌اند. بیشتر مفسران شیعه و شماری از مفسران اهل سنت، «امام علی(ع) » را مصداق بارز این آیه شریفه دانسته‌‌اند. در مقابل این دیدگاه، برخی نیز احتمالات دیگری را مطرح کرده‌اند، از جمله «امام مهدی و یاران ایشان»، «ابوبکر»، «سلمان فارسى و قوم او»، «قوم و طایفه ابو‌موسى اشعرى». برخی نیز گفته‌اند این آیه عام است و اختصاصى به شخص یا قومى خاص ندارد؛

رابطه عدالت و ایمان
هدف همه ادیان و پیامبران ایجاد نوعی هماهنگی میان انسان و آرمان است که از این حقیقت تحت عنوان ایمان یاد شده و مهمّ ترین سرمایه زندگی انسان محسوب می شود. در بینش اسلامی برای ایمان ارکانی ذکر شده است که یکی از آن ها عدالت است و حتی در مواردی از عدالت به عنوان بالاترین درجات ایمان یاد می شود. حضرت علی علیه السلام در این باره می فرمایند: «ایمان چهار رکن دارد که عبارتند از: صبر و یقین و عدالت و جهاد در راه خدا...»(1) و در جای دیگر در تبیین جایگاه و اهمیّت عدالت می فرمایند

مقدمه
تفسیر المنار یكی از مهم ترین تفاسیر سده چهاردهم است كه با نگاهی نو و رویكردی هدایت جویانه به تفسیر قرآن پرداخته است.المنار از ابتدا تا تفسیر آیه 125 سوره نساء حاصل درس های تفسیر امام محمد عبده در الازهر مصر است كه به خامه شاگرد مبرزش، محمد رشیدرضا، به رشته تحریر درآمده است و ادامه آن (تا تفسیر آیه 52 سوره یوسف) تماما از رشیدرضا می باشد.

این تفسیر دارای ویژگی هایی چند است كه گرایش اجتماعی، عقل مداری و گرایش هدایتی از مهم ترین آن ها می باشد، گو این كه در هر كدام از زمینه های یادشده

حقیقت دنیا
دین مقدس اسلام همواره دل بستن به دنیا را نکوهش کرده است. کسانی که به حقیقت زندگی این دنیا آگاهند، خوب می دانند که دنیا جایگاه اصلی انسان نیست. از این رو اولیای الهی با تحمّل سختی ها و قرار گرفتن در مسیر صحیح و پاک زندگی، شیرینی و آسایش حیات ابدی را بر می گزینند و در این راه تلاش می کنند.

امیر مؤمنان علی(ع) در سخنان گوهربار خویش انسان را به مسافرانی تشبیه کرده، می فرمایند: «به راستی مَثَل آن کس که به حقیقت دنیا دانا شده مثل مسافرانی است که از منزلی تنگ و خشک، آهنگِ منزلی فراخ و

چكیده:
آنچه در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است تعریف و بیان چیستی دین و عقل، جایگاه و اساس دین و عقل با توجه به سخنان امام علی علیه السلام در موارد گوناگون. همچنین كاربرد و كارایی آن دو در نظام زندگی و رابطه عقل و دین، كیفیت و چگونگی آن در فهم مسائل دینی و در كشف عامل احكام الهی، استحكام بخشیدن به مبانی دینی از یك طرف و اصلاح و پالایش احكام اصیل و ناب دینی از كج اندیشیها و تحریفها، ارائه مسائل و موضوعات دینی توسط عقل، رفع تنافی بین دین و عقلانیت، هدایت و تثبیت در كشف حقایق و فهم مسائل مورد

متکلمان اسلامی در تعریف علم کلام به دو جنبه «استنباط عقاید دینی »، و «اثبات این عقاید و دفاع از آنها» اشاره کرده اند،1 و در عمل نیز همین دو کار عمده را، که هر یک دارای مراحلی است، انجام داده اند2; هرچند، به دلیل ضرورت پاسخگویی به مخالفان، معمولا جنبه دوم بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

آنان با قطع نظر از اختلافی که در چگونگی اثبات خدا و راه وصول به «معرفة الله » دارند، پس از اثبات وجود خدا و نبوت خاصه پیامبر اکرم(ص) در استنباط عقاید دینی به دو منبع عقل و وحی توسل می جویند; البته در