مطالعه تطبیقی اندیشه سیاسی شیعه و داعش

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

308b

چکیده

اسلام سیاسی، متعاقب انقلاب اسلامی ایران، در جمهوری اسلامی موجودیت عینی یافت و در بازاریابی سیاسی افکار عمومی جهان اسلام، خود را به‌عنوان کالای پرمشتری برای مسلمانان جهان اسلام، که در عصر جدید همواره سرخورده و شکست‌خورده و ناکام بوده‌اند، درآورد. این خوانش انقلابی از اسلام در ایران موفقیت عملی و عینی خود را در قالب ایجاد تغییرات اجتماعی در انقلاب اسلامی، نظام‌سازی با منطق جمهوری اسلامی که سنّت و مدرنیته را در ترکیبی موزون به‌کار گرفت و نیز در ایجاد نظامی ماندگار و چهل‌ساله نشان داد؛ اما

انشعاب سیاسی ـ فکری علویان در عصر صادقین (ع): زمینه‌ها و پیامدها

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

230b

چکیده

جامعه شیعی در عصر حضور امامان با چالش‌های فراوانی در عرصه‌های سیاسی و فکری مواجه بود. دسته‌بندی‌ها و انشعابات داخلی شیعیان و علویان یکی از برجسته‌ترین موارد است. عمده‌ترین محور اختلافات شیعیان، مسئله امامت و وظایف و مصادیق آن بود. بر محور این مسئله بود که پس از درگذشت هر امامی جامعه شیعی شاهد پیدایش راه و رسمی مستقل، با اصول و عقاید خاص بود. ظهور انشعاباتی نظیر کیسانیان، زیدیان، اسماعیلیان، واقفه و ... از نمونه‌های بارز آن است. یکی دیگر از موارد اختلافی شیعیان، نحوه برخورد با دستگاه

بررسی تطبیقی صفت قیام مسلحانه امام از نگاه امامیه و زیدیه

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

304b

 چکیده

امامت یکی از اصول بنیادین اسلامی است که بسیاری از اصول دیگر در پرتو آن تبیین می‌شوند. همان‌گونه که اختلاف در امامت به‌عنوان اصل بنیادین، سبب به‌وجود آمدن برخی از فِرَق اسلامی گردیده، اختلاف در صفات امام نیز باعث به‌وجود آمدن فِرَقی مانند امامیّه و زیدیّه در عالم تشیّع شده است. صفاتی مانند قیام مسلّحانه، عصمت، افضلیّت، علم، نسب امام و بلوغ از مهم‌ترین صفات اختلافی بین امامیّه و زیدیّه است. در این پژوهش با استفاده از روش عقلی برهانی، نقلی وحیانی و نقلی تاریخی ثابت شده که امامیّه به

رابطه تمدن و معنویت از نگاه قرآن

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

227b

چکیده

بررسی موضوع رابطه تمدن و معنویت از منظر قرآن کریم، از تحقیقات بایسته‌ای است که برای پی‌ریزی تمدن علوی و زمینه‌سازی برای ایجاد تمدن مهدوی اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. در این مقاله به دو پرسش پاسخ می‌دهیم: نخست اینکه آیا از منظر قرآن، دست‌یابی به تمدن، بدون توجه به معنویت امکان‌پذیر است؟ اگر پاسخ مثبت باشد، آیا چنین تمدنی پایدار، مطلوب و سودمند است؟ به نظر نگارنده، بدون توجه به معنویت نیز دست‌یابی به تمدنِ تک‌بعدی، امکان‌پذیر ولی ناپایدار و برای دنیا و آخرت مردمان ناشایسته است. تمدن بدون

سکه‌های امام مهدی(عج) در دورۀ پیشاصفوی و شکل‌گیری اندیشۀ «حاکم شیعی»

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

269b

 چکیده

شیعیان امامی از نظر حقوقی، حاکمیت سیاسی جامعه را مخصوص پیامبر اکرم(ص) و اهل­بیت ایشان می­دانند. به اعتقاد آنان، امام مهدی(عج) که در اوایل قرن چهارم متولد شده و تا کنون نیز زنده است، روزی ظهور خواهد کرد و جهانی الهی خواهد ساخت. شیعیان امامی - که به سبب پیروی­شان از دوازده امام از نسل پیامبراکرم(ص) به آنها اثناعشریان نیز گفته می‌شود- حق مشروع و الهی حکومت را مخصوص امام دوازدهم می­دانند. جمعیت شیعیان قبل از تبدیل­شدن به یک جامعه، به صورت یک اقلیت در میان جامعۀ اهل سنت زندگی

مدل خط‌مشی‌گذاری حکومت‌ اسلامی: تصویرپردازی از اتوپیای (آرمان‌شهر) حکومت واحد جهانی موعود

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

207b

چکيده

«خط‌مشي»‌‌‌ها در واقع ترسیم کننده چهره حکومت‌ها هستند و به‌شدت تحت تأثیر شکل و ماهیت حکومت‌ها قرار دارند. مسئله اصلی این پژوهش «وجود تباین بین خط‌مشی‌های فعلی در کشورهای اسلامی با الگوی آرمانی اسلامی آن‌ها» است. رویکرد روش‌شناسی این پژوهش «ترکیبی» است و برای جمع‌آوری داده‌ها در فاز نخست (کیفی) پس از مطالعه ادبیات روایی و دینی با هيجده نفر از صاحب­نظران خط­مشی­گذاری و حوزۀ تخصصی مهدویت مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته صورت گرفته و با استفاده از تکنیک نظریۀ داده­بنیاد مدل پارادایمی پژوهش

رویکرد امام علی (ع) به اخلاق در حوزۀ سیاست و کارکرد آن در تولید قدرت نرم

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

249b

چکیده

قدرت ‌نرم، برآیندی‌ از چهرهٔ مثبت و لطیف قدرت است که در آن جلوهٔ مثبتی از سیاست‌ها ارائه می‌شود؛ به‌طوری که مردم بدون هیچ اجبار و اِکراهی، اهداف حکومت را محقّق سازند. یکی از منابع مهم تولید قدرت ‌نرم، رعایت اخلاق در حوزهٔ سیاست است. در این مقاله ـ به روش اِسنادی و با رویکرد توصیفی۔ تحلیلی ـ به بررسی رویکرد امام علی (ع) به اخلاق در حوزهٔ سیاست و کارکرد آن در تولید قدرت نرم، پرداخته شده است‌‌. نتیجهٔ پژوهش، مشخص می‌سازد که امام علی (ع) به شدّت و سرسختانه به رعایت ارزش‌های اخلاقی پایبند

تحلیل و بررسی ادله غیرلفظی ضرورت تشکیل حکومت دینی از منظر آیت الله مصطفی خمینی، با محوریت رساله «ولایت فقیه»

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

193b

چکيده

از جمله محورهای مهم در بحث «ولایت فقیه»، موضوع «ضرورت تشکیل حکومت توسط فقیهان» است که بر باورمندی به مسئله «ولایت سیاسی فقیه» مبتنی است.

این موضوع، در «رساله ولایت فقیه» سید مصطفی خمینی انعکاس پردامنه‌ای یافته است. در این نوشتار، با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی، به بررسی ادله غیرلفظی ضرورت تشکیل «حکومت دینی» از دیدگاه ایشان پرداخته‌ایم.

استنتاج از سیره معصومان، مبانی دین‌شناسانه، اجماع مسلمین، اصل مصلحت، قاعده میسور و ترتب، اصلِ عدالت گستری؛ از جمله ادله

مواجهه فکری و عملی امامان شیعه با مخالفان سیاسی

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

232b

چکیده

امامان شیعه در مواجهه با مخالفان سیاسی خود سه شیوة تقیه، پیکار و غیبت را به کار گرفتند. امامان با هدف حفظ وحدت میان صفوف مسلمانان و نیز حفظ جان، مال و عِرض خود و شیعیانشان تقیه می‌‌کردند، اما این به آن معنا نبود که ساکت بنشینند و از امور شیعیان غافل شوند؛ بلکه آنها به گونه‌ای که مخالفان سیاسی متوجه نشوند در جامعه حضور فعالی داشتند. شبکة گستردة وکالت، که از زمان امام نهم تا یازدهم به صورت مستمر در حال فعالیت بود، نمونه‌ای از تلاش امامان در جهت خنثا کردن توطئه‌های مخالفان سیاسی به شمار

بررسي و تحليل استنادات روايي جريانات انحرافي بر مذمت فقها

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

131c

چکیده

فهم دین و شناخت آسیب‌های ناشی از تحریف در معارف دینی به تخصص نیاز دارد و در واقع پس از شناخت ناسخ و منسوخ، مطلق و مقید، عام و خاص، محکم و متشابه و مغالطه و شبهه امکان پذیر است. اما پرسش این جاست که آیا همه مردم به این علوم تسلط کامل دارند؟ آیا صرف آشنایی اولیه می‌تواند در فهم روح دین و قوانین حاکم بر آموزه‌ها راهگشا باشد؟ بنابر حکم عقل و دین‌، برای جلوگیری از انحراف در دین و فهم صحیح از آن، باید از عالمان دینی که میراث دار ائمه اطهار هستند، بهره برد. در بیان اهل بیت، مراجعه مردم به

X