علل و عوامل سیاسى و کلامى پیدایش فرقه ‏هاى شیعه

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

کتاب تشیع: ریشه‌ها و باورهای عرفانی [چ2] -کتاب گیسوم

چکیده

پس از رحلت رسول خدا صلى‏ الله ‏علیه‏ و‏آله جامعه اسلامى دچار تشتت شد. معتقدان به وصایت و انتخاب امام و جانشین پیامبرصلى‏ الله ‏علیه‏ و‏آله از جانب خود ایشان، این جانشینى را منحصرا در امام على علیه‏السلام مى‏دیدند و آن‏ها هسته اولیه شیعه را شکل دادند. گرچه تشیع در دوران خلافت امام على علیه‏السلام نهادینه و در قرن اول هجرى به سازمان و گروه منسجم و متشکل دینى و سیاسى تبدیل شد. موضوع انحصار امامت در خاندان و اهل‏بیت نبوت یا به عبارت دیگر، در نسل فاطمه علیهاالسلام و نیز ارادت به آن خاندان، محورى استراتژیک بود که تمام اندیشه‏

شیعه و تشیع مفهوم شناسی ، ماهیت و خاستگاه

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

چکیده

"این مقاله ابتدا به مفهوم و کاربرد لغوی و اصطلاحی «شیعه» و «تشیّع» اشاره کرده، به دنبال آن، به گزارش تعاریف گوناگون این واژه می‏پردازد. بررسی دیدگاه‏های متفاوت درباره چیستی، خاستگاه و مصادیق فرقه‏ای دو اصطلاح «رافضه» و «امامیه»، که به عنوان دو اصطلاح مشهور و گاهی مترادف با «شیعه» شناخته شده‏اند، از مباحث اصلی این مقاله است. "

متن

شناخت جامع و دقیق تاریخ و اندیشه هر یک از فِرق

بررسی و نقد دیدگاه‌های شرق‌شناسان درباره پیدایش تشیع

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

تشیع ایرانیان چرا و چگونه

چکیده:

برخلاف عقیدۀ رایج شیعیان که معتقدند منشأ تشیع در عصر نبوی(ص) بوده است، شرق­شناسان براساس مبانی فکری و انگاره­های ذهنی خویش، مذهب تشیع را یک پدیدۀ تاریخی و پیدایش آن را بعد از عصر نبوی(ص) می­دانند. دسته­ای از آنان تشیع را عمدتاً ساختۀ ایرانیان و واکنش روح ایرانی در برابر تسلط عربِ مسلمان می­دانند و دسته­ای دیگر ضمن اعتراف به منشأ عربی تشیع، قائل به نفوذ فرهنگ ایرانی در این مذهب هستند و از آن به عنوان«اسلام ایرانی» نام می­برند. در این مقاله ضمن اثبات این نکته که پیدایش تشیع در عصر نبوی بوده است، با تکیه بر

عبداللَّه بن سبأ

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

كمتر كتابى از عامه مربوط به تاريخ اسلام است كه به «عبداللَّه بن سبأ» نپرداخته باشد.او چهره‏اى است كه به شكل‏هاى گوناگون به تصوير كشيده شده است: او را شخصى كه مردم را دعوت به الحاد و شرك نموده، و از افكار و عقايد يهوديت دفاع مى‏كرده معرفى نموده‏اند، يا شخصى كه منشأ انتشار افكار باطل در ميان جامعه اسلامى، و به گمراهى كشيدن گروه زيادى از صحابه بوده است. او را عامل فتنه و اولين محرّك در شورش برضدّ عثمان معرفى كرده‏اند كه منجرّ به قتل خليفه شد و بعد از آن تمام جنگ‏ها و فتنه‏ها را به او

عبدالله بن سبا آن چه بود و آن چه نبود

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

ketab«عبدالله بن سبا» چهره اى مرموز و مبهم در متون تاریخى است که دربارۀ او بسیار سخن گفته شده است نگاشته های تاریخى اهل سنت، به ویژه در دورۀ اخیر، او را یهودى زاده اى بنیانگذار شورش علیه عثمان و پایه گذار تفکر شیعی معرفی کرده اند در مقابل، پژوهشگران شیعى با بررسى اسناد و متون ارائه شدۀ تاریخى، شخصیت او را ساختۀ دست مخالفان شیعه برشمرده و حتى برخی وجود او را انکار کرده اند. بررسى منابع تاریخى و حدیثى، نادرستى هردو نظر را اثبات و معلوم میکند که عبدالله بن سبا، فردى افراطى و  غالى در دورۀ

پيدايش شيعه‏

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

 وقتى درباره مذهبى بحث مى‏شود، اين سؤال‏ها پيش مى‏آيد كه:
- منشأ پيدايش آن مذهب چيست؟

- مؤسس آن كيست؟

- عوامل ظهور و بروز و پيدايش آن چه بوده؟

- چه علل و عواملى در شكل‏گيرى آن دخيل بوده است؟

- حال اگر آن مذهب در اقلّيت باشد چرا در اقلّيت قرار دارد؟

- چرا خودش را از اكثريت جدا كرده است؟

- آيا عوامل خارجى در پيدايش اين مذهب دخيل بوده است؟

سؤال خاص اين است كه چه علل و عواملى در پيدايش مذهب شيعه دخيل بوده است؟ در اين بحث عوامل جدايى شيعه از عامه و ظهور شيعه را بررسى

پژوهشی درباره عبدالله بن سبا

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

dasteneyaz

وجود تاریخی شخصیتی به نام عبدالله بن سبأ یکی از مسائل مورد اختلاف در متون تاریخی و فرقه شناختی جهان اسلام است که با توجه به اهمیت آن مستشرقان نیز در این زمینه به اظهار نظر پرداخته اند. دو دیدگاه متضاد در باره عبدالله بن سبأ وجود دارد؛ دیدگاه نخست او را شخصیتی مؤثر در رویدادهای صدر اسلام می داند و دیدگاه دیگر وجود تاریخی او را زیر سؤال می برد و او را شخصیتی ساختگی می شمرد. نوشتار حاضر پس از بررسی و نقد این دو دیدگاه، کوشیده است به استناد متون روایی و تاریخی از دیدگاهی جدید دفاع کند که به موجب

شعائر شیعی بر سکه‌های اسلامی تا شکل‌گیری حکومت صفویان

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

چکیده
سکه‌ها، از جمله مهم‌ترین نشانه‌های حکومت‌ها محسوب می‌شوند و هر شعار و نشانه‌ای که روی آن‌ها نقر می‌شود، بیان‌گر گرایش‌های صاحبان آن‌هاست. برخی از حکومت‌هایی که در نواحی شیعه‌نشین یا از سوی خاندان‌های هـوادار ائمه اطهار: به وجود آمدند، شعار‌های شیعی را بر سکه‌های خود می‌آوردند. از دوره ارغون، با توجه به اختلافاتی که وی با سنی‌مذهبان پیدا کرد و با عنایت به افزایش قدرت شیعیان پس از سقوط بغداد، وی شعار «علی ولی‌الله» را بر سکه‌های خود آورد. پس از آن در دوره‌های بعد، شعائر شیعی رواج بیشتری یافت

عبدالله بن سبا و نقش زبیری ها برای مقابله با تشیع

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

noorshiaعبدالله بن سبأ افسانه زبيرى ها براي مقابله با تشيع يكى از راه‏هايى كه حكومت‏ها براى از بين بردن مخالفان خود بر مى‏گزينند، متهم كردن آنان به عقايد و كارهاى نادرست است. البته در مواردى ممكن است اين اتهام درست باشد، اما در مواردى هم امكان دارد كه به دروغ نسبتى به افراد داده شود.حجر بن عدى و يارانش به اتهام كفر به دست معاويه كشته مى‏شوند. گاهى يك انديشه چنان مورد هجوم قرار مى‏گيرد، كه اساس آن را به افرادى افسانه اى نسبت مى‏دهند.

جريان تشيع نيز در برخى منابع اين

مشاغل و مناصب شیعیان در قرن‌های سوم تا ششم هجری قمری

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

چکیده
تاریخ اجتماعی به عنوان گرایشی نو در بررسی تاریخ جوامع گذشته، تلاش می‌کند تا به زندگی روزانة مردم عادی توج‍‍‍‍‍ه کند. در این مطالعات مؤلّفة «مشاغل» به عنوان رکن اصلی حیات اجتماعی و اقتصادی، از اهمیت خاصی، برخوردار است.
این نوشتار ضمن بررسی این مقوله از تاریخ اجتماعی شیعیان، به عنوان بخش مهمی از جامعة اسلامی ایران و عراق در قرن‌های سوم تا ششم هجری، به دنبال نشان دادن همسانی این گروه با سایر مسلمانان در مشاغل گوناگون و مشارکت در رونق و شکوفایی اقتصادی جهان اسلام و همچنین معرفی مناصب ویژة

X