امامت و ولایت

امامت هویت بخشِ تشیع و مرز نهنده میان این مذهب و دیگر مذاهب اسلامى است. معروف است که این آموزه اعتقادى از اصول مذهب است. به راستى تفکیک میان اصول دین و اصول مذهب از چه خاستگاه و پایگاه علمى اى برخوردار است و اساساً اسلام ـ هم در ساحتِ ظاهرىِ آن و هم در ساحتِ واقعىِ آن ـ تا چه اندازه به امامت باورى گره خورده است؟ و جایگاه اعتقادىِ امامت در تشیع و مرتبت و سرنوشت اعتقادىِ کسى که بدان باور ندارد و آن را اصل اعتقادىِ اسلام و ضرورىِ آن دین نمى داند چیست؟

این نوشتار با الهام ازیکى ازنوشته هاى

چکیده
جایگاه، ابعاد و نقش رهبری خاندان پیامبرn، به‌ویژه امامان شیعه، از جمله مباحثی است که همواره در جامعه اسلامی و خصوصاً در میان شیعیان از آن بحث می‌شده و کشمکش‌های فکری و اعتقادی، و سیاسی مختلفی را به دنبال داشته است. یکی از دیدگاه‌های درخور تأمل، توجه افراطی به نقش باطنی و رهبری معنوی ائمهb و نادیده‌انگاشتن بعد رهبری سیاسی ایشان و بی‌توجهی به قراین و شواهد منش سیاسی امامانb و توجه کافی نداشتن به نقش‌آفرینی آنها در تحولات و رخدادهای سیاسی است. این رویکرد در عصر حاضر بیشتر از همه به نام

اصل مقاله
اشاره:

نویسنده مقاله، بحث خود را در پنج بخش ارائه کرده است. در بخش نخست، مقاله را با بحث درباره سرشت منابع آغاز مى کند و سه گروه از منابع امامى را نام مى برد: اول نوشته هاى کلینى، ابن بابویه قمى و شیخ مفید که به یمن آنها حجم عمده روایات سیره ـ مغازى امامى بر جاى مانده است؛ دوم آثار تفسیرى به ویژه تفسیر على بن ابراهیم قمى؛ سوم آثار مربوط به زندگى دوازده امام نظیر بحارالانوار مجلسى که هفت مجلد آن به سیره پیامبر اختصاص دارد و در مجلدات دیگر نیز مى توان مطالبى مربوط به این موضوع را یافت

چکیده
شیعیان در عصر حضورِ ائمه معصوم (ع)، برای شناخت امام خود از راه‌ها و شیوه‌هایی استفاده می‌کردند تا پیشوای تعیین‌شده از سوی خدا و رسولش را از مدعیان دروغین تشخیص دهند. در منابع شیعی، روایات فراوانی وجود دارد که راه‌های متعددی برای تشخیص امام بیان کرده و ویژگی‌هایی برای آن ذکر می‌کند. اما اینکه شیعیان عصر حضور کدام‌ یک از این شیوه‌ها را برای تشخیص امام به کار برده‌اند پرسشی است که این مقاله در پی پاسخ به آن است. از مجموع روایات استفاده می‌شود که مهم‌ترین شیوه امامیه برای تشخیص امام خود در

از روزى که پیامبر بزرگوار اسلام صلى الله علیه و آله وسلم در مکه مکرّمه به رسالت مبعوث گردید؛ در مناسبتهاى گوناگون به تثبیت موقعیت دینى، اجتماعى و سیاسى امیرمؤمنان علیه السلام پرداخت. بدین جهت هر روز به شکلى، وى را مطرح ساخته، تا مسلمانان بیش از پیش با این چهره مقدس آشنا شوند.

با مرور تاریخ، موارد زیادى از این افتخارات را مشاهده خواهیم کرد؛ از جمله مسأله بستن در خانه هاى یاران رسول خدا صلى الله علیه و آله وسلم و باز گذاردن در خانه على علیه السلام است که توسط رسول خدا صلى الله علیه و آله

چکیده

از جمله آموزه‌های اعتقادی که جایگاه ویژه‌ای در نظام‌نامه تشیع دارد، و قوام‌بخش مذهب، کلید فتح ابواب معارف دین و از شاخص‌های تمایز شیعه از دیگر مذاهب اسلامی است، مسئله امامت با ویژگی‌های منحصر به فرد آن است. علم امام (ع) یکی از مسائلی است که هم‌زمان با پیدایش اصل امامت، محل توجه و عنایت امامیه واقع شده است. در طول تاریخ علم کلام، در پذیرش کلی علم امام اختلافی بین علمای امامیه با رویکردهای مختلف وجود نداشته است. با این حال، این مسئله در تاریخ خود تحولات و تطوراتی داشته که این تحولات ناشی

چکیده 

سوره دهر، عمل بسیار خالصانه و ایثارگرانه عده ای از امت اسلامی را به نمایش می گذارد که به اعتراف اکثر روایات فریقین مرتبط با اهل بیت(علیهم السلام) می باشد و از این باب آنان سبب نزول سوره بوده اند.
برخی دانشمندان اهل سنت اسباب نزول هفت گانه دیگری را هم مطرح نموده اند که نه تنها با محتوای سوره بیگانه است، بلکه از حیث متن و سند بسیار ضعیف و از اعتبار ساقط است. عده ای از دانشمندان اهل سنت از جمله ابن تیمیه این سوره را مکی دانسته اند، در حالی که بسیاری از مفسران، محدثان و دانشمندان اهل سنت،

داستان غدیر
حمد و ثناي اللهی
حمد و سپاس خدایی را که در یگانگی خود بلند مرتبه، و در تنهایی و فرد بودنش نزدیک است. در قدرت و سلطه خود با جلالت و در ارکان خود عظیم است. علم او به همه چیز احاطه دارد در حالی که در جاي خود است، و همه مخلوقات با قدرت و برهان خود تحت سیطره دارد. همیشه مورد سپاس بوده و همچنان مورد ستایش خواهد بود. صاحب عظمتی که از بین رفتنی نیست. ابتدا کننده و بازگرداننده اوست و هر کاري به سوي او باز می گردد. به وجود آورنده بالا برده شده ها (آسمان ها و افلاك) و پهن کننده گسترده ها

چکیده
احمد‌بن‌حنبل نگاه تکریم‌آمیزی به اهل‌بیت7 و علی7 دارد. او در کتاب روایی خود، المسند، فضایل بسیاری را از خاندان رسالت نقل کرده است. در سخنان منسوب به او در کتب شرح حال و کتب تاریخی نیز می‌توان نقل فضایل اهل بیت را مشاهده کرد. نگاه اجلالی او به اهل‌بیت: نگاهی خاص و دارای ظرفیت‌های ویژه‌ای است. منزلت‌هایی که او برای اهل‌بیت: برمی‌شمرد، به اندیشه‌های شیعه امامیه نزدیک است، مانند مرجعیت علمی، فضل تقدم در بین صحابه، ولایت و موالات، معیار سنجش نفاق و ایمان، نبرد برای تأویل در ادامه نبرد برای

چکیده
خلقت نوری اهل‌البیت (ع)، یعنی آفرینش ایشان از نور، از جمله موضوعات محل بحث در کلام امامیه است. ریشه تاریخی این بحث روایات عمدتاً امامی است که در کتب و جوامع حدیثی مندرج‌اند. این روایات در مجموع حاوی تفاصیلی هستند که هر تک‌روایت فقط به بیان برخی از آنها بسنده کرده است. مقاله حاضر می‌کوشد فارغ از صحت و سقم سندی و بررسی‌های دلالی و تفسیری، صرفاً با کنار هم چیدن و برش‌زدن و دسته‌بندی روایات مربوط، تصویر جامعی از ماجرای خلقت نوری اهل‌البیت (ع) از آغاز تا انجام ترسیم کند. منبع پژوهش حاضر کتب